اسناد لانه جاسوسی - گزارش قیام 19 دی مردم قم

اسنادلانه جاسوسی – قیام 19 دی مردم قم

تاریخ :5 مارس 1978

اسفند 1356 طبقه بندی: خیلی محرمانه

از: کلایدد.تیلور

 به : مشاور سیاسی ـ جان استمپل

موضوع: ناآرامی های قم و تبریز

آقای بختیان امروز صبح گفت که پسرعمویش که پزشک است در طول تعطیلات آخر هفته با وی دیدار کرده و رویدادهای قم را به وی گزارش نموده است. پسرعمویش گرداننده امور یک کلینیک در قم است و در آغاز اظهار داشت که تعداد کشته شدگان ناآرامی های قم حدود400 نفر می باشد.

وی گفت که سخنگویان دولت پس از شورش های تبریز برای یک آیت الله در قم پیامی آورده بودند ٬مبنی براینکه اعلیحضرت مدت 5 روزاست که به خواب نرفته است ودر پاسخ ٬آیت الله قم گفته بود”به او بگویید که ما 50 سال است که نخوابیده ایم“ 

بنابه گفته این پزشک یکی از علل ناآرامی های قم این است که آیت الله ایرانی که در عراق در تبعید به سر می برد به پایان شانزده سال تبعید خود رسیده و در مورد بازگشت وی سؤالاتی مطرح شده که ریشه تمام این اغتشاشات می باشد.

سند شماره 8

(منبع: کتاب شصت و یکم اسناد لانه جاسوسی، سند هشتم، ص 789)

چرا قیام 19 دی رخ داد؟

داستان قیام خونین مردم قم در 19 دی

عکس العمل رژیم, نتایج و پیامدهای قیام نوزدهم دی

چکیده

رحلت مرموز آیت الله مصطفی خمینی فرزند امام (قدس سره) در آبان 1356، شتاب خاصی به حرکت انقلاب اسلامی بخشید. مجالس یادبود متعددی برگزار شد که پایان هرکدام از آن ها، شروع تظاهراتی علیه رژیم شاه بود. تظاهراتی که امام رحمة الله علیه را رهبر حرکت اسلامی جامعه معرفی می کرد. از این رو شاه تصمیم گرفت چهره امام را نزد مردم خراب کند؛ به دستور او یادداشتی در روزنامه اطلاعات چاپ شد که در آن ضمن انکار برخی احکام الهی، به امام خمینی توهین شده بود.

در واکنش به این نوشته، طلاب روز 18 دی درس را تعطیل کردند و به تظاهرات پرداخته، در مقابل دفتر مراجع تجمع کردند.

به تبع روحانیون و به حمایت از آن ها، روز 19 دی بازاریان مغازه ها را تعطیل کردند و تظاهرات گسترده ای علیه رژیم شاه برگزار شد. اسلحه ها به طرف مردم نشانه رفت و به دستور مزدوران شاه، شلیک گلوله آغاز شد و مردم به زمین ریختند.

این قیام قهرمانانه به دفاع از امام امت، نتایج شایانی داشت:

نتایج و پیامدهای قیام نوزدهم دی

سازش شاه و کارتر و تو خالی بودن شعار فضای باز سیاسی شاه را به مردم نشان داد.

ثابت کرد که شاه از حرکت مذهبی – سیاسی به رهبری روحانیت وحشت دارد.

متحجرین حوزه ها و کسانی که مروج جدایی دین از سیاست بودند به انزوا رفتند.

ماهیت رژیم ضد مردمی شاه را برای بسیاری آشکار کرد. از آن پس بود که شعار « مرگ بر شاه» شعار اصلی و تکیه کلام توده های انقلابی شد.